Yesterday’s slaves schetst de lange weg naar vrijheid aan de hand van een getuigenis van een vroegere slaaf in het gebied Borgu in het noorden van Benin. Hij is een Gando. Net als hun ex-meesters migreerden de Gando en kwamen in dezelfde steden en plaatsen terecht. De hiërarchische verhoudingen, die gebaseerd zijn op het slavernijverleden, blijken zich lange tijd door te zetten in de migratiecontext. Naast Gando wonen in Borgu hun vroegere eigenaren, de Fulani (die ook Fulbe worden genoemd) en de Fee. Als kind werd de hoofdpersoon verdacht van hekserij en toevertrouwd aan leden van de Fulani-stam. Daarna werd hij genezen van zijn hekserij, maar bleef tijdens zijn hele jeugd eigendom van zijn zwarte meesters. Zijn leven weerspiegelt in veel opzichten het historische proces van de fysieke en economische emancipatie van de Gando. De groep van slavenafkomst, die lange tijd werd beschouwd als een sub-groep van Fulani, slaagde er in om haar boeien af te werpen en een volwaardige deelnemer van de gemeenschappen in Noord-Benin te worden. De staat Benin heeft ze inmiddels erkend als een aparte etnische groep. Er zijn al Gando die belangrijke posities in het bedrijfsleven en de politiek bekleden.
De interne Afrikaanse slavenhandel blijkt tot op vandaag de dag nog grote impact te hebben. Veel voormalige slaven leven aan de rand van de samenleving en waren tot voor kort uitgesloten van iedere politieke deelname. Het persoonlijke traject van de hoofdpersoon laat zien hoe de gemarginaliseerde Gando een culturele en sociale beweging vormen en geleidelijk politieke vertegenwoordiging en burgerschap krijgen. Ze werken samen aan een eigen sociale identiteit. In het kader van de democratische decentralisatie in Benin (2002-2003) veroverden de Gando gemeentelijke macht in de 2003 en deden ze in 2008 mee aan lokale verkiezingen. Daarbij werden de poorten naar een volwaardig burgerschap geopend. Echter, het stigma dat het tot slaaf gemaakt worden met zich meebracht bij de interne Afrikaanse handel, leeft tot op heden voort. De film wordt ingeleid door de Belgische antropologe Lotte Pelckmans die in september 2011 in Leiden is gepromoveerd op het onderwerp Slavernij en hiërarchie. Het publieksdebat wordt geleid door onderzoeksjournalist Jos van Beurden.
Progamma:
19.30 inloop
20.00 welkom
20.05 inleiding door antropologe Lotte Pelckmans
20.15 film Yesterday’s slaves. Democracy and ethnicity in Benin / Les esclaves d’hier. Démocratie et ethnicité au Bénin (2010)
20.45 nagesprek en discussie met filmmaker Eric Komlavi Hahonou
Host: onderzoeksjournalist Jos van Beurden
Insider/outsider looks on the slavery connection: Voices of the South
Datum: woensdag 19 oktober 2011
Locatie: Instituto Cervantes, Domplein 3, 3512 JC Utrecht
Tijd: 19.30 – 21.00 uur
Toegang: gratis
Zie ook:
# Trailer: Yesterday’s Slaves. Democracy and Ethnicity in Benin
# Documentaire: Modern Day Slaves – Niger
Instituto Cervantes | Woest Producties | NCDO | Eric Komlavi Hahonou | Camilla Strandsbjerg | Lotte Pelckmans | Jos van Beurden
